भारताचे सातवे पंतप्रधान राजीव गांधी हत्येचा कट….

1991 लोकसभा निवडणुकांचा प्रचारसभेदरम्यान लिट्टे ने मानवी बॉम्बचा वापर करून राजीव गांधींची हत्या केली. “धनु” नावाची मुलगी राजीव गांधींच्या सभास्थानी स्वागतासाठी जमलेल्या गर्दीत होती. राजीव गांधी जवळ येताच ती गर्दीतून पुढे येण्याचा प्रयत्न करू लागली. तेव्हा राजीव गांधींच्या महिला सुरक्षारक्षकने तिला अडविले. पण राजीव गांधींनी त्या महिला रक्षकाला थांबवून धनूला जवळ येऊ दिले. धनु राजीव गांधींच्या पाया पडण्यास वाकली आणि तिने आपल्या कमरेला असणारी स्फोटके उडवून दिली. यात तिचा, राजीव गांधींचा आणि जवळ उभ्या असणाऱ्या व्यक्तींचा मृत्यू झाला. लिट्टेने सुरुवातीस जबाबदारी घेण्यास नकार दिला पण घटनास्थळाचे चित्रीकरण उपलब्ध झाल्यावर, इतर दहशतवाद्यांची ओळख पटवून माग घेण्यात आला. यामुळे लिट्टेने भारताची उरली सुरली सहानुभुती तर गमावलीच शिवाय लिट्टेला दहशतवादी संघटना म्हणून घोषित करणारा भारत पहिला देश ठरला. याचे अनुकरण करत ३२ देशांनी लिट्टेला दहशतवादी घोषित केले.

भारतात दरवर्षी 21 मे रोजी दहशतवाद विरोधी दिन साजरा केला जातो. 21 मे 1991 रोजी भारताचे सातवे पंतप्रधान राजीव गांधी (Rajiv Gandhi) यांची एका दहशतवादी घटनेत हत्या झाली.या हत्येची जबाबदारी श्रीलंकेत (Sri Lanka) कार्यरत असलेल्या एलटीटीई या दहशतवादी संघटनेने घेतली होती. या घटनेची बीजे अनेक वर्षांपूर्वीपासून सुरू असलेल्या श्रीलंकेच्या अंतर्गत संघर्षात दडलेली आहेत. श्रीलंकेत भेदभाव श्रीलंकेच्या स्वातंत्र्याच्या काळापासून तिथल्या तमिळ भाषिक लोकांना बहुसंख्य बौद्ध धर्माचे पालन करणाऱ्या सिंहली समाजाच्या रोषाला सामोरे जावे लागले. हळूहळू तमिळ लोक प्रत्येक क्षेत्रात उपेक्षित झाले.या भेदभावामुळे तमिळींनी शस्त्रे हाती घेतली आणि वेलुपिल्लई प्रभाकरन नावाच्या तरुण तमिळने ‘लिबरेशन टायगर्स ऑफ तमिळ इलम’ – LTTE नावाची संघटना स्थापन केली. 1980 च्या दशकात, LTTE सर्वात मजबूत, शिस्तबद्ध आणि सर्वात मोठी तमिळ दहशतवादी संघटना बनली होती. गृहयुद्ध परिस्थिती आता भारतातील तमिळांना श्रीलंकेतील तमिळींबद्दल सहानुभूती असल्याचे समीकरण बनले होते. त्यांनी श्रीलंकन ​​तमिळांनाही पाठिंबा द्यायला सुरुवात केली.

दरम्यान, जुलै 1983 मध्ये श्रीलंकेत 13 सैनिकांच्या हत्येनंतर दंगल उसळली होती, ज्यामध्ये तमिळ लोक मोठ्या संख्येने मारले गेले आणि गृहयुद्धाची परिस्थिती निर्माण झाली. भारत श्रीलंका करार 1987 मध्ये भारत आणि श्रीलंका यांच्यात शांतता करार झाला, ज्यावर तत्कालीन पंतप्रधान राजीव गांधी यांनी स्वाक्षरी केली होती. करारानुसार, भारताने श्रीलंकेत इंडियन पीस कीपिंग फोर्स नावाचे लष्करी दल पाठवायचे होते, ज्याला एलटीटीईला आत्मसमर्पण करायला लावण्याची जबाबदारी होती. सुरुवातीला LTTE आत्मसमर्पण करण्यास तयार होते.अनेक सामूहिक आत्मसमर्पणही झाले. पण तीन आठवड्यांतच ही शरणागती थांबली. भारत आणि LTTE समोरासमोर शरणागती आणि त्यानंतर तमिळींच्या तोडग्याबद्दल असंतोष, LTTE विरोधकांना समर्पित शस्त्रे सुपूर्द करणे ही कारणे म्हणून LTTE ने हे पाऊल उचलले. श्रीलंकन ​​सैन्याने अटक केलेल्या LTTE समर्थकांच्या सुटकेची मागणी पुढे आली नाही.

मात्र, त्यातील 12 जणांच्या आत्महत्येने प्रकरण गंभीर बनले आहे. आणि LTTE आणि IPKF समोरासमोर आले. दिल्लीतील राजकीय पक्षांनी IPKF मागे घेण्याची मागणी सुरू केली आणि तिकडे श्रीलंकेत त्यांचे सैनिक मारले जात होते. राजीव गांधी यांचं 15 पैशांबद्दलचं वक्तव्य काय होतं?

कुठे घडली होती घटना?दिल्लीच्या बदलत्या राजकारणाच्या काळात 1989 मध्ये, दिल्लीत सत्ता बदलली आणि नवीन V.P. सिंह सरकारने श्रीलंकेतून IPKF मागे बोलवण्याचा निर्णय घेतला. दरम्यान, ऑगस्ट 1990 मध्ये राजीव गांधींनी पुन्हा एकदा भारत-श्रीलंका कराराची बाजू घेत अखंड श्रीलंकेचा उल्लेख केला. त्यामुळे एलटीटीईला इलमच्या स्वप्नावर पाणी फेरणार असल्याचे दिसले.राजीव पुन्हा पंतप्रधान झाल्यास हे स्वप्न साकार होणार नसल्याची त्यांना जाणीव झाली. त्यामुळे एलटीटीईने त्यांना संपवण्याचा कट रचला. षड्यंत्राचे स्वरूप हा कट एलटीटीई प्रमुख प्रभाकरन, एलटीटीईच्या गुप्तचर विभागाचा प्रमुख पोट्टू ओम्मान, महिला दल प्रमुख अकिला आणि शिवरासन यांनी रचला होता, ज्यामध्ये शिवरासन हा या योजनेचा मास्टरमाईंड होता. राजीव गांधींची मुलाखत प्रकाशित झाल्यानंतर अवघ्या महिनाभरातच LTTE दहशतवाद्यांचा पहिला गट निर्वासित म्हणून भारतात आला.त्यानंतर सात गटांनी भारतात वेगवेगळ्या ठिकाणी आपले तळ बनवले आणि तेथून संदेशांची देवाणघेवाण झाली.

ड्रेस रिहर्सल मे 1991 च्या पहिल्या आठवड्यात, आत्मघाती पथकाच्या प्रशिक्षणाचा एक भाग म्हणून, मानव बामो धनू आणि सुबा यांच्यासह नऊ लोकांना धनू, सुबा आणि नलिनी यांना मद्रासमधील व्हीपी सिंग यांच्या बैठकीत सुरक्षा घेरा तोडण्याचे प्रशिक्षण देण्यात आले. धनू आणि सुबा यांनी व्हीपी सिंह यांना पुष्पहारही घातला. यानंतर 19 मे रोजी शिवरासन यांना राजीव गांधींच्या निवडणूक कार्यक्रमाची माहिती वर्तमानपत्रातून मिळाली. त्यानंतर 21 मे हा राजीव गांधींच्या श्रीपेरुंबदुर भेटीचा दिवस म्हणून निवडण्यात आला. या सभेत राजीव गांधींपर्यंत पोहोचून धनू आणि सुबा यांनी स्फोट केला. क्षणार्धात होत्याचं नव्हतं झालं आणि देशाने माजी पंतप्रधान गमावले.